Web sitesi kullanan veya internet üzerinden arama yapan insanların DNS (domain name system) terimiyle karşılaştığı görülür. Bu terim internetin telefon defteri olarak kabul edilen ve sitelere girişte kişilere yardımcı olmasıyla bilinen bir terimdir. İnsanların sıkça karşı karşıya kaldığı DNS terimiyle ilgili bilinmesi gerekenler ve kullanım ipuçları aşağıdadır.
İnternet üzerinde kullanımda olan web sitelerinin sahip olduğu adreslere alan adı (domain ) denir. Alan adları com, gov ve tr gibi uzantılara sahip olup kullanıcıların aradıkları web sitelerini temsil ederler. Bu sitelere erişmek için alan adlarının bilinmesi ve sitenin yapılan arama sonucu kullanıcı önüne gelmesi gerekir. Böylelikle siteden istenilen şekilde yararlanmak mümkün hale gelir.
Web sitesi alan adlarının IP adreslerine çevrilerek erişimini kolaylaştıran sisteme ise DNS denir. Maksimum 256 karakterden oluşan bu sistem sayesinde alan adlarının sayısal ifadelere (IP adresine) çevrilmesi sağlanır. Bu işlem sayesinde kullanıcıların IP adresi için sayısal verileri ezberlemesi zorunluluğunu ortadan kaldırır. Açılımı domain name system olan DNS sunucular üzerinden çalışarak sitelere erişilmesini sağlar.
İnternet ortamındaki telefon rehberi olarak düşünülebilecek DNS’nin tarihçesi kullanıcılar tarafından merak edilen bir konudur. Bu sistemlerin tarihçesi 1984 yılına dayanır. Bu tarih öncesinde bilgisayarlar tarafından DNS sistemi yerine HOSTS ismindeki dosyalar web sitelerine erişimin sağlanması için kullanılmıştır.
Bilgisayar ve internet kullanımının artmasına bağlı olarak siteler veya bilgisayarlar arası erişimi sağlamak için HOSTS ismindeki metin dosyaları yetersiz kalmıştır. Bu yetersizliğin ortadan kaldırılması için çalışmalar yapılmıştır. Çalışmaların başında bulunan Paul Mockapetris 1984 yılında DNS sistemini geliştirmiştir.
Domain name system (DNS) çalışma prensibini anlamak web sitelerine erişimi anlamak açısından önemlidir.
Bu sistemin çalışma prensibi şu şekilde işler;
Tarayıcının url adresini girdiği DNS sunucusu IP adresine eriştikten sonra kullanıcıya geri dönüş sağlar. Bu geri dönüş sayesinde kullanıcının yazdığı url adresine yani web sitesine erişimi gerçekleşmiş olur.
Tarayıcıya yazılan url adresinin veya alan adının Ip adresine çevrilmesini sağlayan DNS sistemleri çözümleme, sorgulama ve cevap aşamalarını gerçekleştirmek için dosyalara ihtiyaç duyarlar. Bu dosyalar kullanılan DNS sunucusuna veya sistemine göre değişiklik gösterir.
DNS’nin çalıştığı dosya türlerinin isimleri reserve, boot, hosts, ca ve local şeklindedir. Boot dosyası sorgulama işlemini başlatan dosya olarak kabul edilir. Ca dosyası root server özellikli adreslerin tutulması ve sorgulanması amacıyla kullanılır. Local dosyalar url sorgusunun doğru şekilde yapılması için kullanılır. Hosts dosyaları ise tüm sunucuların DNS adreslerinin tutulması için kullanılır.
DNS sisteminin alan adlarını IP adresine çevirme ve siteye erişimi sağlama işlevini her zaman maksimum performansta yerine getirmesi mümkün olmaz. Sunucunun geç yanıt vermesi veya siteye ulaşılamaması gibi durumlar yaşanır. Bu durumlarla karşılaşıldığında DNS değiştirme işleminin yapılması mümkündür. Bu işlem kullanılan işletim sistemlerine göre farklı şekillerde yapılır.
DNS değiştirme işleminin işletim sistemleri, modemler ve tarayıcılar üzerinden yapılması mümkündür. Windows için DNS değiştirme işlemi Ağ ve İnternet Ayarları menüsü üzerinden yapılır.
Android için DNS değiştirme işlemi ise Ayarlar ve Wifi yolu izlenerek yapılır. DNS değiştirildikten sonra url adresinin yazımı ve sorgulama işlemi yeniden tekrarlanır. Yapılan işlem sonucunda web sitelerine erişim kolay şekilde sağlandığında sorunun çözüldüğü anlaşılmış olur.
Turkey (Türkçe)
Worldwide (English)